güneş paneli ölçümü

Güneş Panellerine Hangi Testler Yapılır?

Fotovoltaik güneş panelleri güneş enerjisi santral yatırım tutarının büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Aynı zamanda bu güneş panellerine gözle görülemeyecek çok fazla kusur çeşidi olduğu için ilgili laboratuvarlar tarafından birçok performans ve güvenlik testi uygulanmaktadır. IEC 61215 standardı güneş panellerinde performansı etkileyecek asgari tasarım kriterlerini içerirken, IEC 61730 standardı ise güneş panellerinde santral güvenliğini etkileyecek tasarım kriterlerine yoğunlaşmaktadır. Teknolojinin hızla gelişmesi, ürün çeşitliliğini de beraberinde getirmektedir. Bu sebeple Uluslararası Standard Komisyonu her geçen gün test kapsamlarını ve test çeşitliliğini geliştirmektedir. IEC TS 63209-1:2021 standardı bu kapsamda oluşturulmuş ilk standarttır ve güneş panellerinin uzun dönem performansı hakkında yorum yapabilmek adına oluşturulmuş geniş kapsamlı güneş paneli testlerini içermektedir.

Güneş panelleri; IEC 61215 ve IEC 61730 standartlarına göre girdiği testleri başarı ile geçerse sertifika almaya hak kazanır. Standartta yazan tüm güneş paneli testleri önemli olmakla birlikte bazı testlerin tanımı aşağıdaki gibidir.

İlk olarak; IEC 61215 standardına uygun performans testleri ile fotovoltaik güneş paneline ait gücün, sıcaklık katsayılarının, izolasyon direncinin, termal ölçümlerin kontrolü yapılmaktadır. Yapılan performans testleri sonrası güneş panelleri belirli koşullarda yaşlanma testlerine sokulur. Aşağıda güneş paneli testlerine örnekler verilmiştir.

Termal Çevrim Testi: Güneş panelinden -40°C ile +85°C arasında akım geçirilerek fotovoltaik güneş panellerinin değişken sıcaklıklardaki performansları üst üste test edilir. Test tekrarına bağlı olarak güneş panellerinde oluşan hasar aşağıdaki gibidir.

Nem Donması Testi: Yüksek nemde ortam sıcaklığı ilk olarak +85°C’ye getirilir ve daha sonra -40°C’ye indirilir. Bu test üst üste tekrarlanır. Bu sayede donan nemdeki performans değerlendirilmiş olur.

Nemli Isı Testi: Fotovoltaik güneş panelleri 1000 saat boyunca +85°C sıcaklıkta ve %85 nem oranında tutulur. Test tekrarına bağlı olarak güneş panellerinde oluşan hasar aşağıdaki gibidir.

Mekanik Yükleme Testi: Minimum 2400Pa’da güneş panelinin ön ve arka yüzeyine üst üste basınç uygulanır.

Fotovoltaik güneş panelleri yukarıda bahsedilen yaşlandırma testleri sonrası tekrar performans testlerine tabii tutulur. Bu sayede güneş panellerinin uzun dönem performans kabiliyeti ve degredasyon miktarı ortaya çıkmış olur ve geçer not alırlarsa sertifikalanırlar.

Yukarıdaki testlere ek olarak güneş panellerine PID testi uygulanması gerekir. Güneş panelleri çalıştıkça iletken tabakası ile cam yüzeyinde oluşan potansiyel ile sodyum iyonları tepkimeye girer ve panel yüzeyinde pozitif yük birikir. Bu etkileşime PID, oluşturduğu kayba ise PID kaybı denir.

Sırasıyla güneş paneli kalite kontrol süreci aşağıdaki gibidir.

Üretim Öncesi Sertifika ve Eklerinin Kontrolü

Bir fabrikadan çıkan farklı teknolojiye ve güce sahip her bir güneş paneli standartlarda belirtilen güneş paneli testlerine tabii tutulmalıdır. Bir güneş paneli için alınmış sertifika başka güneş paneli için kullanılamaz. Bu sebeple güneş panelleri sahaya gelmeden önce üretim hattında da uzman mühendisler tarafından kontrol edilmelidir. Bu kontrol ilk olarak kullanılacak güneş paneline ait sertifikanın ve eklerinin kontrolü ile başlar. Sertifika, sertifika ekleri ve hammadde listesinde belirtilen tüm ham maddelerin geçerli ve birbiriyle tutarlı olması gerekmektedir. Eğer bu dokümanlar arasında tutarsızlık varsa güneş paneli sertifikalı olmama ihtimali vardır.

Üretim Aşamasında Fabrika Kontrolü

Fotovoltaik güneş paneli üretimi esnasında yapılması gereken birçok kontrol vardır. Bunlar sırasıyla ham madde deposu, iklimlendirme, üretim hattı ve sevkiyat kontrolleridir.

Aynı zamanda güneş paneli fabrika testlerine de eşlik edilir. EL görsel ve güneş paneline ait güç değerini veren Flash Test sonuçlarının kontrolü oldukça önemlidir. Tüm güneş panellerine ait EL ve Flash Test sonuçları kontrol edilir. Bu kontroller ve müdahaleler güneş paneli ömrünü uzattığı gibi güneş panellerinin taahhüt edilen güçte olup olmadığının fabrikada tayin edilmesini sağlar.

Güneş panellerinin standardlara ve sertifikaya uygun şekilde üretimi kontrol edildikten sonra sahaya sevkine onay verilir.

Fotovoltaik Güneş Panellerinin Santraldeki Kontrolü

Fotovoltaik güneş panellerinin performansını santralde yapılan testler ile ölçümlemek mümkündür. Bu testler; IV curve ölçümü, drone ve el termali ile hot-spot ölçümü – IEC 62446, güneş panellerin el (elektrolüminesans) testi – IEC 61215 / IEC 61646, izolasyon (hipot) testleri – IEC 62446, topraklama değeri ölçümüdür. IEC standartlarına göre güneş enerjisi santrallerine uygulanan ölçüm hizmetleri ile ilgili detaylı paylaşımımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Akredite Bir Firma Tarafından Yapılacak GES Denetiminin Faydaları

Solarian Enerji A.Ş., AB-0649-M dosya numarası ile TÜRKAK akreditasyonu bulunan bir A tipi muayene kuruluşudur. Akreditasyon kapsamında; IEC 62446, IEC 61215, IEC 62730 gibi yukarıda bahsedilen tüm standartlar bulunmaktadır. Kapsamın tamamına buradan ulaşabilirsiniz. TÜRKAK akreditasyonuna sahip firmamıza güneş panellerinizi denetleterek güneş panellerinizin durumu hakkında bilgi sahibi olabilir, tüm dünyada geçerli akredite bir denetim raporuna sahip olabilirsiniz. Bizimle iletişime geçmek için aşağıdaki formu doldurun.

Güneş Panellerinde Tozlanmanın Üretime Etkisi

Güneş enerjisi tesislerinin üretimlerinin hesaplanmasına dikkate alınması gereken bir konu da “Soiling” dir. Soiling, tozlanma ve karlanma gibi meteorolojik etkilerin üretime olan etkisini baz alır. Biz üretim çalışması yaptığımız yerlerde panellerdeki soiling etkisini hesaplayıp üretim analizlerine katıyoruz. Bu kapsamda Türkiye’nin birbirinden uzak iki farklı ilindeki tozlanma etkisi inceledik. Tozlanmadan sebep güç kaybı ne kadar? Yıkama gerçekten gerekli mi? İnceleyelim.

Öncelikle ilk tesisimizde gerçekleştirdiğimiz test sonucuna bakalım.

Güneş panelleri oldukça tozlu haldeydi. Güneş panelini önce kirli durumdayken, daha sonra da temizleyip ölçtük. Peki ölçüm sonuçlarımız bize ne dedi?

Bu grafikte mavi çizgi güneş panelinin olması gereken IV grafiği (datasheet’de verilen). Yeşil çizgi tozlu halde yapılan ölçüm, kırmızı çizgi ise üzerindeki toz temizlendikten sonra yapılan ölçüm. Akım kısmı (Y-ekseni) güneş panelinde degredasyon veya tozlanma gibi problemlerin yansıdığı kısım. Güneş paneli üretmesi gereken gücü üretmiyor peki bu kayıp ne kadar? Onu inceleyelim.

Gücü 370W olması gereken güneş panelinde yaptığımız ilk ölçümde 343W civarında bir güç tespit etmişiz. Daha sonra temizlediğimizde ise bu gücün 349W’a yükseldiğini gözlemlemişiz. Burada kirli ve temiz arasındaki fark %1,65. Bu tesis nispeten daha fazla yağmur alan daha temiz bir tesis. Peki daha kirli bir tesiste ne kadar etki edecek? Şimdi ilk tesisten yaklaşık 700 km güneye inelim.

Burada turkuaz renkteki çizgi panelin yine datasheetindeki verilere istinaden elde edilen gücü. Turuncu renk tozlu halde, pembe renk ise temizlendikten sonraki hali. Burada güneş panelinde bir diyot problemi / microcrack de var (grafikteki kırılmaya dikkat) ama o konumuz değil. Peki sayısal verilerimiz nedir?

Burada tozlanma öncesi ve sonrası olarak baktığımızda yaklaşık %3,14’lük bir kayıp ile karşılaşıyoruz. Bu tozlanma sene sonuna kadar böyle devam ettiği takdirde yıllık üretimimiz %3,14 düşecek demek.

Tozlanmanın yıllık etkisi direk %3,14 olacak demek doğru olmaz. Yağmur yağdığında toz temizlenir (bazen tortulaşabilir ama çoğu zaman temizlenir) ya da kuş pisliği gibi panele zarar veren etmenler kalabilir. O sebeple bu değer değişecektir. Burada çimento tesisi / taş ocağı gibi düzenli olarak toz üreten bir tesisin yanında olan bir GES’i incelemedik. Eğer düzenli toz üreten bir tesis yakınındaysanız bu rakamın biraz daha yükselmesi muhtemeldir.

Türkiye’de 1MWp gücündeki bir ges tesisi senede yaklaşık ~1.500MWh ile ~1.600MWh arasında üretim gerçekleştirir. Dağıtım bedeline göre (2018 öncesi ve sonrası) yaklaşık 160.00USD ile 200.000USD arasında bir yıllık gelir elde eder.

Yıllık %1,65 tozlanma kaybı yaşayan bir yatırımcı için bu kayıp 2.500USD – 3.000USD arasında olurken %3,14 tozlanma kaybı yaşayan bir yatırımcı için 5.000USD ile 6.200USD arasında olacaktır. Güneş panelleri her yağmurda üzerindeki tozu biraz atar ama bazı noktalarında da toz tortulaşabilir. Muhtemelen bu değerlerin yıllık ortalaması hesapladıklarımızdan daha düşük olacaktır ama 1MW ges sahibi bir yatırımcı tozlanmadan kaynaklı 2.500USD – 5.000USD arasında yıllık bir gelir kaybı bekleyebilir.

Güneş panellerini yıkatmanın bence esas önemli olduğu nokta üzerindeki kuş pisliği gibi hot-spot oluşturabilecek kısımların temizlenmesi ile panellerin ömrünün uzatılması keza sadece tozlanma panellerinize zarar vermez.

Yıkatma işleminin tehlikesi ise panel kırılması olacaktır. Düz sahalarda genelde güneş paneli kırmadan temizlik yapılabiliniyorken eğimli sahalarda bazı makinalar panel kırabilmekte veya yıkama makinaları panel yüzeyine zarar verebilmektedir. Panel kırıldığı durumda ise bu işin tüm avantajı gitmektedir.

Bu hizmetten faydalanmak isteyen kişiler yıkama işleminin maliyetini ve üretim artışını, panellerin kırılma veya yüzeylerinin zarar görme riski gibi risklerini etüt etmelidir. Güneş panellerinizi yıkatacağınız firmanın kullandığı ekipmanların bir sertifikasyonu olup olmadığına, kullanılacak temizleme malzemesinin (deterjan vb) bu işe uygun olup olmadığına muhakkak dikkat edin. Kaş yapayım derken göz çıkarmak istemezsiniz.

Denetlediğimiz tesislerdeki eksikliklere de önem sırasında göre değinecek olursak 1) İzleme sistemi, 2) Bitkilerin temizlenmesi ve 3) Tozlanma olarak sıralayabiliriz. Bu konulara dikkat ettiğiniz durumda tesisiniz daha uzun ömürlü olacaktır.

ePosta : [email protected]

Güneş Enerjisi Santralleri Satın Alımında Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Türkiye’de lisanssız güneş enerjisi santrallerinin kurulu gücünün 5GW’a yaklaşması ve dolar endeksli getiriye sahip olması nedeniyle ticareti çok yapılan bir emtia haline geldiğini söylemek yanlış olmaz. Lakin bazı santrallerin 2017 sonuna yetiştirilmeye çalışılması ve yine bazı santrallerde kalitesiz ürünlerin kullanılması yatırımcıları zor duruma sokabiliyor.

Bu aşamada Solarian olarak lisanssız güneş enerjisi santrali satın almak veya satmak isteyen kişilere aşağıdaki hususları içerir danışmanlık hizmetlerimizi sunuyoruz.

1 – Mevzuatsal Yeterlilik

Lisanssız güneş enerjisi santrallerinde başvuru aşamasında inşaat ve devreye alma aşamasında dikkat edilmesi gereken pek çok mevzuatsal problem söz konusu olabiliyor. Başvuruda bulunulan sayaç tipinden imar onayı sırasında verilen taahhütlere, belediye inşaat izni onaylarına kadar gerek ticaret konularını içerir gerek teknik konuları içerir pek çok sorun ortaya çıkabilir. Bu aşamada Solarian olarak santralin devreye alınma sürecini geliştirme aşamasından başlamak suretiyle ele alıyor; size karşı karşıya kalabileceğiniz riskleri detaylı açıklamaları ile sunuyoruz.

Santralin şu anda fatura kesiyor olması mevzuatsal açıdan ileride problem yaşamayacağınız anlamına gelmez.

2 – Üretim Performansları

Lisanssız güneş enerjisi tesisleri satın alınırken en basit kontrol yöntemi olarak geçmiş 1-2 faturaya bakıp, istenilen tutara bakıp kaç senede geri döneceği hesaplanılır. Bu hesaplama yanıltıcıdır. Yılın her ayında güneş enerjisi farklı oranlarda dünyamıza düşer. Bu sebeple bir GES tesisi yılın her ayında farklı oranlarda üretim yapar.

Bu aşamada öncelikle geçmiş üretimlerin beklenen üretimler ile uyumlu olup olmadığı, bu santralin üretmesi gereken enerjiyi üretip üretmediği veya santral harici sebepler ile (Enerji nakil hattı, trafo problemleri gibi) enerji kaybına uğrayıp uğramadığı denetlenmelidir. Bu çalışma sonucunda santralin ne kadarlık bir borç yükünün altından kalkabileceği, yatırımcısına ne kadar ödeme yapabileceği net bir şekilde öğrenilir.

Enerji santralinin geçmişte kestiği faturalar ile borcunu karşılayabiliyor olması bundan sonra da karşılayabileceği anlamına gelmez.

3- Saha Testleri

Güneş enerjisi tesislerinde kullanılan ürünlerin 25 yıla yakın ömürleri olması beklenmektedir. Lakin pek çok ürün ilk iki yılda zarar görmekte, gerçekleştirmesi gereken performansın çok altına düşmektedir. Güneş panellerinde salyangoz izleri ortaya çıkmakta, çatlaklar ve sıcak noktalar oluşmaktadır. İlk bir iki senesinde bu problemlerin fark edilemediği tesisler geriye kalan yıllarında çok hızlı verim kaybına uğrayarak yatırımcısını yolda bırakabilir.

Bu aşamada sahada özel test ve ölçüm cihazları ile gerçekleştirdiğimiz çalışmalarda güneş enerjisi tesisinizin teknik durumunu, yıllara sair bir zararı olup olmadığını denetleyip size raporluyoruz. Bu aşamada santralinizin iyi ürettiği zamanda satın aldığınız güneş enerjisi santralinin gelecekte yaşaması muhtemel problemlerini önceden öğrenmiş ve önüne geçmiş olabilirsiniz.

Her ne kadar güneş enerjisi panelleri için garanti evrakları bulunsa da mevcut gümrük yönetmelikleri uyarınca bazı markalar artık Türkiye’ye mal sokamamaktadır. Tesisinizin garanti belgesi olması bu garantiden faydalanabileceğiniz anlamına gelmez.

Bu kapsamda eğer bir lisanssız güneş enerjisi santrali satın almak istiyorsanız bizimle aşağıdaki formu doldurarak iletişime geçebilirsiniz.

Güneş enerjisi santralinizde bir problem mi var? Bize ulaşın.

Güneş enerjisi santrali yatırımı yaptınız ama santraliniz beklediğiniz üretimi gerçekleştirmiyor mu? Kesicileriniz açtırıyor ve eviricilerinizin devre dışı kaldığını sonradan mı fark ediyorsunuz? Güneş panelleriniz ile ilgili problemleriniz mi var? Performans oranınız düşük mü? Güneş panellerinizi kontrol mü ettirmek istiyorsunuz? Güneş paneli ölçümü mü gerçekleştirmek istiyorsunuz?

Bu sorunlar güneş enerjisi yatırımlarında karşılaşılan sorunlar. Bu sorunların çözümü için uzman ekibimiz ile size yardımcı olabiliriz.

Güneş enerjisi santrallerinizde gözetim, belgelendirme, denetim ve muayene hizmetlerimizden faydalanmak için aşağıdaki formu kullanarak bizimle irtibata geçin.

Güneş panellerindeki üretim problemi ne kadar gelir kaybettirir?

Yazının tamamını okumak yerine video olarak izlemek isteyenler buraya tıklayabilir

Güneş panellerinin güçlerinde oluşan kayıp sonucunda ortaya çıkan gelir kaybının güç kaybına oranı nedir? Bu oranın doğru orantı olması beklenmekle birlikte aslında ortaya çıkan üretim kaybı güç kaybından fazladır.

Peki nasıl?

Öncelikle geçtiğimiz hafta yaptığımız bir çalışmaya bakalım.

160 adet diziden oluşan bir GES’de 10 adet örnek dizinin IV grafiğini yukarıda paylaşıyorum. Normalde üst üste binmesi gereken çizgilerin farklı kısa devre akımlarından başladığını ve farklı karakteristikler izlediğini görebilirsiniz. Öncelikle dizinin bir uyumsuzluk problemi ile karşılaştığını görüyoruz. Dizilerin gücü içerisindeki gücü en düşük panele yakınsar. Burada da benzer bir durum oluşmuş.

Güneş panelleri kontrolü sonrası ölçüm değerlerine baktığımızda ise hata payları ve sapmalar düşüldükten sonra da kayıpların meydana geldiğini görüyoruz. Özetle 270W olarak lanse edilen güneş panelleri burada 250-260W arasında hareket etmekte. 160 adet dizinin ortalamasını aldığımızda ise %95 gibi bir karşılama oranı ile karşı karşıya kalmaktayız. Ortalama olarak güneş panelleri 270W yerine 256W gücündeler. Bu çok ciddi bir fark. Aynı zamanda güneş panellerinin fiziksel incelemelerinde de çeşitli hot-spot’lar ve üretim problemleri mevcut.

Şimdi gelelim üretimlere.

Dikkatinizi çeken bir şey oldu mu? Güneşli günlerde makas daha da açılıyor. IV ölçümlerinde %95 karşılama tespit ettiğimiz güneş panelleri üretimde %87’ye düşmekteler. Işınımın şiddeti ve sıcaklık arttıkça güneş panellerinin iç dirençleri artmakta, üretimden kaynaklanan problemlerin etkisi artmakta ve güneş panelleri beklenenden daha az üretmekte, kara koyun misali en az üreten güneş paneli ise beraberinde komple dizeyi aşağıya çekmektedir.

Günümüzde 20-24 adet güneş panelinden oluşan dizelerdeki tek problemli panel beraberinde diğerlerini de düşürmektedir. Bu denetimi gerçekleştirdiğimiz saha bu hatanın tespit açısından biraz daha şanslı çünkü aynı tesiste düzgün güneş panelleri de olduğu için farkı tespit edebilmişler. Peki ya sizin tüm tesisiniz eksik üretiyorsa? Bunu öğrenmenin tek yolu tesisinizi bir denetimden geçirmektir.

Tesisinizi denetimden geçirmek için lütfen bize ulaşın.